ارزیابی مطلوبیت زیستگاه بز و پازن در منطقه حفاظت شده لشگردر- استان همدان

چکیده: مدیریت و حفاظت موثر جمعیت های حیات وحش به درک و پیش بینی انسان از ارتباطات زیستگاه حیات وحش وابسته است. تعیین پراکنش گونه برای حفظ و مدیریت جمعیت ها، به ویژه برای گونههای تهدید شده ضروری است. یکی از روش های تعیین پراکنش گونه ها ارزیابی زیستگاه می باشد. مدل هایی که پیش بینی کننده محدوده پراکنش گونه است، ابزار مناسبی برای اهداف حفاظتی و مدیریتی می باشد.گونه بز و پازن گونه ای از راسته زوج سمان با پراکنش در مناطق کوهستانی اروپا، آسیای صغیر، آسیای مرکزی و خاورمیانه می باشد که جزء گونه های آسیب پذیر در فهرست سرخ iucn محسوب می شود. در پـژوهش حاضر،مطلوبیت زیستگاه این گونه در منطقه حفاظت شده لشگردر ملایر بررسی گردید. به منظور مدل سازی زیستگاه این گونه از روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی(enfa) درنسخه چهارم نرم افزار بایومپرbiomapperاستفاده شد.در این مطالعه از نقاط حضور گونه بعنوان متغیر وابسته و از لایه های اطلاعاتی شامل نقشه طبقات ارتفاع، شیب، جهت، فاصله تا جاده و مناطق روستایی و تنوع پستی و بلندی ها (ژئومورفولوژی) بعنوان متغیر مستقل استفاده شد. نتایج مطلوبیت زیستگاه نشان داد که زیستگاه انتخابی بز و پازن در ارتفاعات بیش از 2400 متر و در مناطق صخره ای با فاصله زیاد از جاده و روستا و به طور عمده در دامنه های توده سنگی با شیب زیاد (شیب های 30 تا60 و بیش از 60 درصد) با تخریب مکانیکی شدید و مناطق واریزه ای قرار دارد. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل ها نشان داد که بز و پازن در این منطقه، زیستگاهای حاشیه ای را انتخاب می کنند و آشیان بوم شناختی باریکی دارند.